Parodontitis

Auteur JW Vaartjes

(-itis=ontsteking   parodontium= geheel van het steunweefsel van de tand/kies)



De pocket

Onder bepaalde omstandigheden zal tandplak de kans krijgen, om dieper in de ruimte tussen de tand en gingiva, te komen. De ruimte die hierdoor ontstaat wordt de pocket genoemd.

De schadelijke producten van de bacteriën in de pocket zorgen ervoor dat het lichaam afweercellen en ontstekingseiwitten in dit gebied gaat loslaten. Het gevolg van deze strijd is dat ook het kaakbot en de ligament vezels tussen de wortel en het bot worden afgebroken. Hierdoor zal de pocket dieper worden. Links is plak, die zich in de pocket bevindt, te zien. Dit wordt subgingivale plak genoemd. In deze pockets verkalkt de tandplak gedeeltelijk tot tandsteen. Deze voortschrijdende ontsteking met afbraak van vezels en kaakbot heet parodontitis.
Ongeveer 10-15% van de Nederlanders lijdt aan ernstige parodontitis.

Afbraak van steunweefsel

Op bovenstaande tekening is een kies te zien, waarbij links afbraak heeft plaatsgevonden. Hierdoor is een verdiepte pocket ontstaan. Als je het botniveau vergelijkt met de gezonde rechterkant, zie je dat het lager ligt. Ook de aanhechting van de ligament vezels begint lager. Dit betekent dat de kies al een deel van zijn steun is kwijt geraakt.

 

Op linker tekening is een kies te zien in het eindstadium van parodontitis. Het botniveau ligt maar net boven de punt van de wortels, de kies is bijna al zijn steunweefsel kwijtgeraakt.

Symptomen

De gingiva kan bij parodontitis net als bij gingivitis rood, slap en gezwollen zijn en gaan bloeden bij het poetsen en eten. Een vieze smaak, adem en voortanden die veranderen van positie, zijn ook symptomen die kunnen duiden op parodontitis. Pijnklachten komen niet vaak voor en helaas kunnen de overige symptomen ook onopgemerkt of afwezig zijn. Dit kan tot gevolg hebben dat parodontitis lang onopgemerkt blijft en dat terwijl het heel belangrijk is om in een vroeg stadium in te grijpen. Laat daarom de gezondheid van je tandvlees regelmatig bij de mondhygiënist controleren.


Consequentie


Het probleem van een verdiepte pocket is niet op te lossen door alleen beter te gaan poetsen. Zoals links te zien is, bereiken de haren van de tandenborstel de plak diep in de pocket niet.
Deze plak blijft dus zitten en schadelijke bacteriën krijgen de kans om zich te vermenigvuldigen. Hierdoor zal de afbraak steeds dieper voortschrijden.Tandsteen zowel in de pocket als boven het tandvlees is überhaupt te hard om weg te poetsen en zal alleen door de mondhygiënist weggehaald kunnen worden.
De plak en tandsteen in de pocket kan door de mondhygiënist met bepaalde instrumenten verwijderd worden. Dit wordt gebitsreiniging genoemd, schematisch te zien in de figuur rechtsboven.
Als de plak en tandsteen verwijderd en de pocket schoon gemaakt is, krijgt het lichaam de kans om het evenwicht te herstellen. De patiënt moet er wel voor zorgen elke dag alle tandplak boven het tandvlees te verwijderen, zodat de pocket niet makkelijk opnieuw geïnfecteerd raakt.
Als het parodontium(= steunweefsel) genezen is, zal de gingiva weer strakker tegen de tand aanliggen en de pocket kleiner worden. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat het in dit proces verloren gegane steunweefsel, niet of nauwelijks terugkomt. Je kan er dus eigenlijk met name voor zorgen dat het niet erger wordt. Dit pleit nogmaals voor een vroege diagnose van parodontitis.